Het conjunctuurbeeld in Nederland is in november iets negatiever geworden, zo blijkt uit de Conjunctuurklok van het CBS. Deze maandelijkse analyse toont dat 11 van de 13 economische indicatoren slechter presteerden dan hun langjarige trend. Tegelijkertijd zijn er lichtpuntjes, zoals de groei in consumptie, uitvoer en investeringen, maar ook zorgen, zoals de aanhoudende daling in industriële productie.
De woningmarkt kende een sterke prijsstijging in oktober, met een toename van 11,5 procent op jaarbasis
Conjunctuurklok herijkt met nieuwe reeksen
De Conjunctuurklok biedt een overzicht van macro-economische trends, waarin bijna alle relevante economische data samenkomen. In oktober 2024 werd een revisie doorgevoerd: de lengte van de reeksen werd ingekort en de methodiek voor seizoencorrectie en trendfiltering herijkt. Deze aanpassingen zorgen voor een actueler en nauwkeuriger beeld, maar veranderen niets aan de conclusie dat het conjunctuurbeeld in november versomberde.
Consumenten pessimistischer, producenten iets positiever
In november waren consumenten merkbaar negatiever dan in oktober, terwijl producenten juist iets minder negatief werden. Beide groepen blijven echter duidelijk onder het gemiddelde vertrouwen van de afgelopen twintig jaar. Dit illustreert de fragiele stemming in de Nederlandse economie.
Groei in consumptie, uitvoer en investeringen
Een positieve ontwikkeling was te zien in de consumptie door huishoudens, die in september 2,6 procent hoger lag dan een jaar eerder. Zowel de vraag naar goederen als diensten nam toe. Ook de uitvoer liet een groei van 3 procent zien, met name door een hogere vraag naar chemische producten, voedingsmiddelen en technologische apparaten.
De investeringen in materiële vaste activa stegen licht met 0,4 procent. Deze toename werd voornamelijk gedreven door meer uitgaven aan vrachtvervoer en computers. Ondanks deze groei blijft de algemene economische dynamiek gemengd.
Industriële productie krimpt verder
De productie in de industrie blijft echter een zwak punt. In september 2024 kromp de productie met 3,3 procent ten opzichte van een jaar eerder, de vijftiende opeenvolgende maand van daling. Op maandbasis nam de productie, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, met 3 procent af.
Faillissementen dalen tijdelijk, stijgende trend houdt aan
Hoewel het aantal faillissementen in oktober met 11 procent daalde vergeleken met september, blijft de bredere trend al twee jaar stijgend. Deze tijdelijke daling wijst op enige ademruimte, maar geeft geen garantie op structurele verbetering.
Stijgende woningprijzen en stabiele arbeidsmarkt
De woningmarkt kende een sterke prijsstijging in oktober, met een toename van 11,5 procent op jaarbasis. Dit is de grootste stijging in twee jaar. De arbeidsmarkt bleef stabiel: het aantal werklozen bleef in oktober gelijk op 376 duizend, terwijl het aantal vacatures licht daalde naar 397 duizend.
Bbp blijft groeien, maar in lager tempo
Het bruto binnenlands product (bbp) steeg in het derde kwartaal van 2024 met 0,8 procent ten opzichte van het tweede kwartaal. Deze groei werd vooral gedreven door hogere consumptie door huishoudens en de overheid. Het groeitempo ligt echter lager dan in het tweede kwartaal, toen het bbp met 1,1 procent steeg.