In 2024 heeft de Nederlandse export naar China opnieuw een stijging doorgemaakt, met een toename in waarde van 7 procent. Dit staat in schril contrast met Duitsland, waar de export naar China met 8 procent afnam. Deze ontwikkeling past in een bredere trend die zich de afgelopen jaren heeft ontvouwd: waar Nederland zijn handelsrelatie met China versterkt, ziet Duitsland juist een terugval. Volgens het CBS heeft deze afname van de Duitse export ook indirect invloed op de Nederlandse economie, met name vanwege de nauwe handelsbanden tussen beide landen.
Nederland vergroot aandeel in Chinese exportmarkt
Terwijl Duitsland al sinds 2022 een daling ziet in zijn export naar China, weet Nederland zijn positie in deze belangrijke markt gestaag te verstevigen. Het aandeel van China in de totale Nederlandse goederenexport groeide van 2,2 procent in 2021 naar 2,8 procent in 2024. In Duitsland daarentegen daalde dit aandeel van 7,6 naar 5,7 procent.
Hoewel China voor Duitsland nog altijd een belangrijkere handelspartner blijft dan voor Nederland, verandert de verhoudingsfactor snel. In 2021 was de Duitse export naar China nog 6,5 keer zo groot als de Nederlandse; drie jaar later is dat minder dan vier keer. Het volume van de Nederlandse export lag in 2024 zelfs 10 procent hoger dan in 2021, terwijl het Duitse exportvolume met 26 procent afnam. Opmerkelijk genoeg nam het exportvolume van Nederland tussen 2023 en 2024 ook af, maar steeg de totale exportwaarde dankzij hogere prijzen.
Machines stuwen Nederlandse export, Duitse auto-industrie krimpt
De groei van de Nederlandse export naar China is grotendeels toe te schrijven aan de machine-industrie. Vooral gespecialiseerde machines, zoals chipmachines, zijn sterk in trek. In de eerste elf maanden van 2024 werd voor 11,7 miljard euro aan machines uitgevoerd, wat meer is dan alle andere exportcategorieën samen. Van deze machines was 87 procent van Nederlandse makelij; slechts een klein deel bestond uit wederuitvoer of doorvoer.
In Duitsland is de situatie juist omgekeerd. De export van voertuigen, met name personenauto’s, is flink teruggelopen. Hoewel machines nog steeds de grootste goederencategorie vormen in de Duitse export naar China, nam ook hier de waarde licht af sinds 2021. Deze verschuiving onderstreept de verschillende dynamieken binnen de industrieën van beide landen.
Duitse exportdaling raakt indirect ook Nederland
De dalende Duitse export naar China heeft niet alleen gevolgen voor de Duitse economie, maar ook voor Nederland. Duitsland fungeert namelijk als belangrijke tussenstap voor Nederlandse producten die uiteindelijk naar China gaan. In 2022 verdiende Nederland 1,8 miljard euro aan deze indirecte export via Duitsland, een daling ten opzichte van 2,2 miljard euro in 2018.
Sectoren als de basischemie, die producten levert die in Duitsland verder worden verwerkt, merken de impact duidelijk. Ook de groothandel en handelsbemiddeling werd geraakt: deze sector verdiende in 2022 nog 254 miljoen euro aan indirecte export via Duitsland, maar dat was al minder dan in eerdere jaren.